İranlı Gazeteci Mosleh: Şartlı mülteci olarak yaşamak garip bir deneyim

28.01.2023

Yaklaşık 1.5 yıldır İstanbul’da serbest gazetecilik yapan Mosleh, İran’ın gazeteciler için en tehlikeli yer olduğunu vurguladı. Şartlar elverirse İran’a döneceğini söyleyen Mosleh, ülkesine döndükten sonra ilk işinin; hayatı boyunca bildiği sokaklarda uzun bir yürüyüş yapacağını söyledi

EBRU APALAK

Bir yıldır Türkiye’de “şartlı mülteci” olarak bulunan İranlı serbest Gazeteci Ali Mosleh, İran’dan gelişini, İran’da gazeteci olmayı ve başka bir ülkede mülteci olarak yaşamayı anlattı. Kasım 2021’den beri Türkiye’de olan, sorularımızı yazılı olarak yanıtlayan Gazeteci Mosleh, şu anda İstanbul’da serbest gazetecilik yapıyor.

“İran’da gazeteci olmak, devam eden bir mücadele ve direniş”

İran’da 22 yıl gazetecilik yapan Mosleh, İran’da gazeteci olmayı “süregelen bir mücadele ve direniş” ifadesiyle tanımlayıp İran’ı terk etmesine dair şunları anlattı:

“İşimi hep sevdim ve işim hayatım boyunca beni karanlık yollara götürdü. İran’da gazeteci olmak, devam eden bir mücadele ve direniştir. İran’da ifade özgürlüğü yok ve gazeteciler için iş güvenliği sıfıra yakın. Hükümet, gazetecileri farklı bahanelerle hapse attı. Dolayısıyla İran, gazeteciler için en tehlikeli yerlerden biri. İran’da benim gibi bağımsız gazetecilere yer olmadığı ve her şeyin kötüye gittiği sonucuna vardım”

Mosleh, bir ülkede “şartlı mülteci” olarak yaşamanın garip bir deneyim olduğuna işaret ederek “Ülkenizdeki sıkıntılar nedeniyle başka bir ülkeye gitmek zorunda kalınca, koşullara bağlı olarak kendinizi uzlaştırmanız gerekiyor. Burada kimse seni tanımıyor. İnsanlarla konuşamıyorsun bile. Çünkü onların dilini bilmiyorsun. Yani bu tamamen yeni ve garip bir deneyim” diye anlattı içinde bulunduğu durumu.

Mosleh, Türkiye’de gazetecilik yaparken “uluslararası medyaya katkıda bulunduğu ve iş alanı, siyaset olmadığı için” herhangi bir zorlukla karşılaşmadığını belirtti. Ekim 2022’de yürürlüğe giren, kamuoyunda “Sansür Yasası” olarak bilinen “Dezenformasyonla Mücadele Yasası’nın kendisini kaygılandırıp kaygılandırmadığını sorumuza Mosleh, “Türkiye’de işinizi yaparken söz konusu kanun sizi endişelendiriyor mu?” şeklinde karşılık verdi. İran ve dünyadaki kültür ve sinema hakkında yazı yazdığını, filmleri ve film yapımcılığını analiz ettiğini, bu nedenle endişelenecek bir şey olmadığını düşündüğünü söyledi.

“Döndükten sonra ilk işim; hayatım boyunca bildiğim sokaklarda uzun bir yürüyüş olacak”

Bir gün koşullar, şartlar elverirse İran’a dönmeyi tercih edeceğini vurgulayan Mosleh, “Mültecilerin çoğunun ülkelerini sevdiğine ve geri dönmeyi hayal ettiğine inanıyorum. Aynı rüyayı ben de görüyorum. Umudum özgür bir ülkeye geri dönmek. Evimi ve mahallemi özlüyorum. Bir gün gelirde ülkeme dönersem ilk işim; hayatım boyunca bildiğim sokaklarda uzun bir yürüyüş olacak sanırım” diye konuştu.

Türkiye’de olmaktan memnun olduğunu, herhangi bir şikâyetinin olmadığını kaydeden Mosleh, üçüncü ülkeye gitme ihtimali olmasına rağmen durumunun net olmadığını aktardı.

“İran’da kadınların direnişi devam ediyor”

Geçtiğimiz aylarda İran’da İslami kıyafet yönetmeliğini uygulamakla görevli ahlak polisi olarak bilinen İçişleri Bakanlığı’na bağlı “İrşad Devriyesi” biriminin lağvedildiği iddia edildi. Bu iddiayı değerlendiren Mosleh, bunun “bir yanlış bilgi” olduğunu belirtti. Mosleh, “Meclis üyelerinden biri, hükümetin başörtüsüz kadınların banka hesaplarını kapatacağını söyledi. Hâlâ İranlı kadınlara baskı yapıyorlar ve kadınların direnişi devam ediyor” ifadelerini kullandı.

İran Başsavcısı Muhammed Cafer Montazeri’ye 4 Aralık’ta katıldığı bir konferansta ahlâk polisinin lağvedilip lağvedilmediği sorulduğunda “Ahlâk polisinin yargıyla hiçbir ilgisi yoktur ve kurulduğu yer tarafından kapatılmıştır” demişti.