Yazı Dizisi: 1.Bölüm

Faz-3 klinik çalışmasının ara sonuçları açıklanmasının ardından gözler yerli aşı Turkovac’a çevrildi. Canlı aşıyı öneren, yerli aşı Turkovac’ın kaliteli olacağını vurgulayan Dr. Kılıç, aşının yüzde 50 ila 70 oranında etkin olduğunu belirtti.  Prof. Dr. Rüzgaresen ise Biontech ve Sinovac aşılarının hem hastalığın ağır geçmesini hem de ölümleri engellediğinin altını çizdi.

DİDEM ÇAM / ANKARA

İlk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde 2019 Aralık ayı sonlarında görülen, yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüs olan yeni koronavirüs hastalığı (COVID-19) salgını, dünya genelinde ciddi bir tehdit oluşturdu. Salgınla mücadele kapsamında gerçekleştirilen yoğun çalışmalar sonucunda farklı firmalar tarafından Covid-19 aşıları üretilerek piyasaya sürüldü.

Türkiye’de Covid-19 aşısı olarak önce Sinovac- Coronavac, ardından BioNTech aşısı uygulandı. Geçen yıl başlatılan yerli Covid-19 aşısı Turkovac’ın faz çalışmalarının bitmesiyle Türkiye, kendi aşısını üretme başarısı gösteren 9 ülkeden de biri oldu. Turkovac aşısının Faz-3 sonuçlarının ardından gözler yerli aşıya çevrildi. Koronavirüsle mücadele kapsamında oldukça önemli bir adım olan Turkovac aşısı, Faz-3 çalışması sonuçları olumlu bulundu.

12 Ocak’ta Hacettepe Üniversitesi, iki doz Turkovac’a karşı iki doz CoronaVac aşısının etkinliği ve güvenliğinin değerlendirildiği Faz-3 klinik çalışmasının ara sonuçlarını açıkladı. Açıklamayı, Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Turkovac Faz-3 Çalışması Ülke Koordinatörü Prof. Dr. Serhat Ünal ile Hacettepe Üniversitesi Aşı Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi ve Turkovac Faz-3 Çalışması Sorumlu Araştırıcısı Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver yaptı. Çalışma kapsamında yerli aşı Turkovac ile Sinovac’ın geliştirdiği CoronaVac aşısı karşılaştırıldı. Yapılan açıklamaya göre Turkovac, karşılaştırma yapıldığı CoronaVac aşısı kadar etkili ve güvenli bulundu. Bununla birlikte, hastalığa yakalanmış olan kişiler, hastalığı ya hafif bir şekilde atlattı ya da hiçbir şekilde semptom göstermedi. Hastalanma riskini de yarı yarıya azaltan Turkovac aşısı, ileri derecede yan etkiye de neden olmadı.

Yüzde 50 ila 70 oranında etkin

Peki, Turkovac ne kadar güvenli ve ne kadar etkili? Biontech, Sinovac, Turkovac aşılarından hangisini, neye göre tercih etmeliyiz? Bu soruların yanıtlarını, uzmanlarını almaya çalıştık. İki bölüme ayırdığımız yazı dizimizin ilk bölümünde, İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Salih Kılıç ile İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Nüket Rüzgaresen’in aşıların etkinliği, yan etkileri ve tercih edilme nedenlerine ilişkin yaptıkları değerlendirmelerine yer veriyoruz.

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Salih Kılıç, Turkovac aşısının etkinlik oranı hakkında, “İnaktif aşıların eski ve yeni varyant virüslere, canlı aşılara oranla etkinliği az olmasına rağmen, yapılan çalışmalara dayanarak söyleyebiliriz ki, bu oran yüzde 50 ila 70 arasında değişmektedir. Turkovac da inaktif aşı olduğuna göre ortaya çıkan bu oran, yerli aşımız için de geçerli olacaktır” açıklamasında bulundu.

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Salih Kılıç
 

“Yerli aşımız kaliteli olacak”

Yerli aşı Turkovac’ın kaliteli olacağını vurgulayan Uzm. Dr. Kılıç, aşının yan etkileri konusunda şunları söyledi:

“Geçmişten gelen aşı tecrübemize ve birikimimize güvenerek söyleyebilirim ki, yerli aşımız en az diğer inaktif aşılar kadar kaliteli olacaktır. Turkovac aşısı, inaktif olduğu için yan etkileri de genelde lokal, yüzeysel ve hafif olmaktadır. Çok nadir de olsa ağızda metalik tat, mide bulantısı ve eklem ağrısına eşlik eden ateş görülmektedir. Ancak bu belirtiler genelde en fazla 72 saat sürmektedir.”

Canlı aşıyı öneriyor

Etkinliği daha uzun ve koruma oranı daha yüksek olan canlı aşıyı öneren Dr. Kılıç, sözlerini şöyle tamamladı:

“Salgının başından beri hasta takibi ve tedavisini, ya ayakta ya da hastalığın ağırlığına göre serviste yatırarak yapıyorum. Bu süre zarfında Biontech aşısı olup ve hatırlatma dozunu zamanında yapan kişilerin hastalığı ağır geçirdiğine şahit olmadım ya da ölümle sonuçlanan bir duruma rastlamadım. Cansız (inaktif) aşıların, canlı (mRNA) aşılara göre koruma oranı ve hafıza süresi az olduğu için ilk tercih olmamalı diye düşünüyorum. Biontech aşısının bağışıklık periyodu, yaklaşık 3 ila 6 ay olmakta aşı, yüzde 80-90 gibi yüksek oranda da koruma sağlamaktadır. Diğer inaktif aşılarda ise bu oran, yüzde 50 ila 70 arasında olmakta ve bu bağışıklık yaklaşık 3 ay kadar sürebilmektedir.”

İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Nüket Rüzgaresen 
 

Aşı, hem hastalığın ağır geçmesini hem de ölümleri engelliyor

Turkovac aşısı hastanelerde uygulanmaya başlansa da aşı tercihini hâlâ Biontech ya da Sinovac’tan yana kullanmak isteyenler de oluyor. Biontech ve Sinovac aşısı hakkında bilgi veren İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Nüket Rüzgaresen ise şu değerlendirmeyi yaptı:

“Her iki koronavirüs aşısı da hem hastalığın ağır geçmesini hem de ölümleri engelliyor. mRNA aşısı olan Biontech aşısı daha erken antikor cevabı oluşturmaktadır. İlk doz aşı yapıldıktan birkaç hafta sonra bağışıklık yanıtı ortaya çıkmaya başlıyor. Sinovac aşısında ise 2’nci dozdan 15 gün sonra bağışıklık ortaya çıkıyor. Böbrek yetmezliği, kanser, şeker hastalığı gibi kronik hastalığı olan, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar, immün sistemi daha fazla uyaran Biontech aşısını tercih edebilirler. Alerji yapma potansiyeli Biontech aşısında daha fazla gözlendiğinden dolayı, özellikle ilaç alerjisi olan veya besin katkı maddelerine alerjisi olan kişiler Sinovac aşısını tercih edebilirler.”

24 Saat gazetesinin PDF dosyasını indirmek için tıklayınız