5

Nemrut krater gölü’nde korkutan çekilme

Dünyanın ikinci büyük krater gölünde son 20 yılın en büyük su çekilmesi olayı yaşanıyor. Nemrut Kalderasının UNESCO Küresel Jeopark Ağı’na dahil edilmesi çalışmaları da sürüyor.

HAKAN OKAY 

Dünya geleninde etkisi hissedilen ilkim değişikliğinden, Avrupalı Seçkin Destinasyonları (European Destinations of Excellence Network – EDEN) Projesi kapsamında “mükemmelliyet ödülü” alan Nemrut Krater Gölü de nasibini aldı. Doğal güzelliklerinin yanı sıra barındırdığı sıcak ve soğuk gölleri, buz mağarası ve biyoçeşitliliğiyle bölgenin önemli destinasyonlarından olan Bitlis’in Tatvan ilçesindeki Nemrut Krater Gölü, bu kez yaşanan su çekilmesiyle gündeme geldi.

Son yılların en fazla su çekilmesinin yaşandığı 2 bin 948 rakım yükseklikteki Türkiye’nin en büyük krater gölünde tedirgin edecek düzeyde su çekilmesi meydana geldi. Yer yer suyun sahilden 100 metreye kadar çekildiği gölde, son 20 yılın en yüksek su çekilme seviyesine ulaşmış durumda. Her gün yüzlerce yerli ve yabancı turistin akın ettiği doğa harikası Nemrut Krateri, bu yıl gerçekleşen su çekilme seviyesi ile tedirgin ediyor.

Bitlis Gazeteciler Cemiyeti’nin (BİGACEM) doğal güzelliklerine dikkat çekmek ve tanıtımına katkı sunmak amacıyla 2022 yılını “Nemrut Kraterini tanıtıma yılı” ilan ettiği Nemrut Kalderasının Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization¬ -UNESCO) Küresel Jeopark Ağı’na dahil edilmesi için başlatılan çalışmalar ise sürüyor.

Su çekilmesinin sebebi iklim değişikliği

Nemrut Krater Gölü’nde yaşanan su çekilmesi ile ilgili değerlendirmede bulunan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Öğretim Üyesi, Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Aydın Büyüksaraç, Nemrut Kraterinde yaşanan su çekilmesinin volkanik etkisinden kaynaklı bir durum olmadığına dikkat çekti.

Nemrut Kraterinde yaşanan su çekilmesinin yağışların az olması ve iklim değişikliğinden kaynaklı olduğuna vurgulayan Büyüksaraç, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Nemrut Krater Gölü, dünyanın ikinci, Türkiye’nin ise en büyük krater gölüdür. Bu alanda meydana gelen patlama sonucu, 5 farklı göl oluşmuş. En büyük gölün derinliği 155 metreye kadar ulaşıyor. Bu gölün ortalama derinliği 100 metredir. Oldukça derin bir göl yapısını oluşturmaktadır. Krater gölünün etrafı, 4 bin metre yüksekliğe kadar ulaşmakta. Kraterin ağız genişliği yaklaşık 48, dip genişliği ise 36 kilometrekaredir.

Nemrut Krater Gölü, bölgemiz ve ülkemiz için son derece önemli bir göldür. Bu anlamda Göl’de yaşanan su çekilmesi yağışların az olması ve iklim değişikliğinden kaynaklanmaktadır. Nemrut Kraterinin volkanik etkisinden kaynaklı bir durum değildir. Zaten bugüne kadar volkanik alanlarda bu durumu gösteren bir kanıt da yok. Tabii bölgedeki iklim etkilerine bağlı su çekilmeleri ve kuraklık durumu sadece Nemrut Krater Gölü’nde değil, Van Gölü ve bölgede bulunan diğer çok gölde etkisini göstermektedir. Bu etkilerden kaynaklı su çekilmeleri ve kuraklıklar bu yıl biraz daha fazla etkisini gösteriyor. Yağışların başlamasıyla birlikte göllerin su seviyelerinde yeterli düzeyde olmasa da artış olacağını ön görüyoruz.”

2022 yılını “Nemrut Kraterini tanıtıma yılı” ilan ettiklerini anımsatan BİGACEM Başkanı Sinan Aygül ise, Nemrut Kalderasında yaşanan su çekilmesinin son 20 yılın en yüksek seviyesinde olduğunu belirtti.

BİGACEM olarak kaldera ile ilgili ciddi tanıtım faaliyetleri yürüttüklerini kaydeden Aygül, bölgenin önemli destinasyonlarından olan Nemrut Kalderasının UNESCO Küresel Jeopark Ağı’na dahil edilmesi için başlatılan çalışmalara gerçekleştirdikleri tanıtım faaliyetleri ile ayrıca katkı sunmaya çalıştıklarını ifade etti.