5

Ev Kadınları Defne Kazanlarının Başına Geçti

Seçil Küçük

Hatay’daki köylerde yoğun olarak yetişen defne sabunu ev hanımlarının geçim kaynağı oldu. Defne sabunu yapım dönemi olan bu günlerde, hemen hemen her evin önünde kaynayan defne kazanları dikkati çekiyor. Kozmetik sanayisinin yanı sıra baharat, ilaç yapımında kullanılan defne, bu üründen yapılan sabun ve yağıyla da köylünün ekmek kapısı olmayı sürdürüyor.

HALİT DEMİR / HATAY

HATAY- Hatay’ın Samandağ ilçesindeki köylerde, ev hanımları sonbahar aylarının gelmesiyle defne sabunu ve defne yağı için kazanların başına geçti. İlçeye bağlı köylerde yoğun olarak yetişen defne ağacı, köylülerin elinde geleneksel yöntemlerle işlenerek sabun halini alıyor. Sonbahar aylarının gelmesiyle ev hanımlarını tatlı bir telaş sarıyor. Sabah erken saatlerinde bahçelerinden topladıkları defne tohumlarını kazanlarda kaynatarak sabuna dönüştüren ev hanımları defnecilik işinden ihtiyaçlarını karşılıyor.

Samandağ ilçesine bağlı Hıdırbey köyünde yaklaşık 20 yıldır bu işle uğraşan Seçil Küçük, geçmişi uzun yıllara dayanan defne sabunu yapımı için kazanların başına geçtiğini söyledi.

Defneden yapılan sabunun çok zahmetli ve yorucu olduğunu ifade eden Küçük, sabun yapım sürecini şöyle detaylandırdı: “Defne sabunu ve yağı Hatay’a özgü bir ürün. Defne sabunu ve defne yağı denildiğinde akla ilk olarak burası gelir. Defne sabunu için erkeklerle birlikte ağaçlardan çırptığımız defne tanelerini topluyoruz. Topladığımız defne tanelerini ayıkladıktan sonra büyük kazanın içinde suyla kaynatıyoruz. Tohumlar kıvamını aldıktan sonra dikenli sopa yardımıyla kazanın içerisindeki tohumları ezmeye başlarız. İyice ezilen tohumların ardından tekrar kazana su doldurarak kaynamaya bırakırız. Defne yağı elde etmek için kazanı üç defa kaynatıyoruz. Bu şekilde defne yağı elde ediyoruz.  Bir sonraki aşamada ise sabun yapımı için başka bir kazanda kaynatarak köstük denilen maddeyle donmasını bekliyoruz. Daha sonra sabunu kalıplara koyuyoruz. Kalıplara koyduğumuz sabun kuruduktan sonra bıçakla kesip dinlenmeye bırakırız. İyice kuruyan sabunlar böylece kullanıma hazır hale gelir.”


Gülcan Özgül 

Ev hanımı Gülcan Özgül de ablası ve diğer ev hanımlarıyla birlikte imece usulüyle çalıştığını söylüyor. Üç çocuğunun okul ve ev masrafları için defne sabunu yaptıklarını anlatan Özgül, “Ben burada defne tanelerini topluyorum. Topladığım defne tanelerini ablama veriyorum. O da kazanlardan sorumlu. Sonbahar aylarında defne hasadı dönemidir. Bu dönemde herkes birbirine yardım eder. Bizde bu şekilde defne sabunu defne yağı elde ediyoruz. Zor ve zahmetli olmasına rağmen işimizi severek yapıyoruz. Defne kazanlarımız yaklaşık 4-5 saat kaynıyor. 3,5 çuval defneden yani yaklaşık olarak 150 kilodan, 17 kilo defne yağı elde ediyoruz. Geçen yıl 75 ile 80 TL’den satışını yaptığımız defne yağının bu yılki fiyatı daha belirlenmedi” dedi.


Hemşire Aynur Norgaz

İş Yerinde Hemşire Köyde Sabun Üreticisi

Sonbahar aylarında sabun üretim döneminde defne kazanlarının başına geçen Hemşire Aynur Norgaz ise boş zamanlarını köyde geçirdiğini dile getirdi. Hastanedeki yoğun iş temposunun ardından köyde dinlendiğini ifade eden Norgaz, şunları söyledi: “Sonbahar aylarında defne sabunu için ev hanımlarıyla kolları sıvarız. Yaptığımız sabunları kullanır, fazla kalanları da dostlarımıza yakın çevremize hediye ederiz. Sabun yaparken yorulsak da köy ortamındaki huzur ve iş paylaşımları bizi mutlu ediyor.”


Kudret Alkaya

Türkiye’nin her yerine defne sabunu

Bir kazan içerisinde 12 kova defne tohumundan 25 kilo defne yağı elde ettiklerini belirten Kudret Alkaya da defne yağını ve sabununu Türkiye’nin hemen hemen her bölgesine gönderdiklerini söyledi.

Defne bitkisinin faydasının çok olduğunu ve birçok kişinin bu özelliklerinden dolayı ürünü tercih ettiğini belirten Alkaya, “Doğal yöntemlerle elde ettiğimiz defne sabunu, saç dökülmesi ve kepeklenmeye karşı etkilidir. Vücut parazitlerine, mantar hastalığına karşı faydalıdır. Ergenlik sivilcelerine, saç diplerindeki yara ve tahriplere karşı iyileştirici bir özelliği vardır. Derideki gözenekleri açar ve varisleri rahatlatır. Doğal kokusu ve kimyasal yapısı ile evdeki dolaplarda haşerelerin barınmasını da engeller” diye konuştu.