Fotoğraf: DEPO PHOTOS

Türkiye’de yaşanan enflasyon, kriz ve her alanda etkisini göstermeye devam ediyor. Yüksek gelen doğalgaz ve elektrik faturaları, cepleri yakıyor.

İsmail Ersan

Son zamanlarda Türkiye’de yaşanan enflasyon, özellikle elektrik ve doğalgaz faturalarına bariz bir şekilde yansıdı. Kış mevsimine giriş yaptığımız bu aylarda, neredeyse asgari ücretin yüzde 16’sına denk gelen faturalar, vatandaşları kara kara düşündürüyor.

Doğalgaz ve elektriğin konuttaki kullanım ücretlerine 1 Eylül 2022 itibariyle gelen yüzde 20 zammın ardından faturalardaki bir yıllık artış oranı elektrikte yüzde 148,5’e, doğalgazda yüzde 164,25’e ulaştı. Doğalgaza 1 Ocak’ta yüzde 25, 1 Nisan’da yüzde 35, 1 Haziran’da yüzde 30 ve bugün yüzde 20 olmak üzere dört kez zam yapıldı. Ortalama miktarda doğalgaz kullanan bir hane tüketimi için bir yıl önce 400 liralık fatura öderken, bu rakam, 1 Ocak’ta 550 liraya, 1 Nisan’da 650 liraya, 1 Haziran’da 850 liraya, bugün ise 828 liraya çıktı.

Konu ile emekli Emrah Can, asgari ücretle çalışan Yıldız Kır ve esnaf Esra Balaban ile konuştuk. Can, “Bu sene tam 4 gün çalıştırdığım kombiye gelen doğalgaz faturası, 400 lira nasıl koca kışı geçireceğiz kara kara düşünüyorum” derken Kır, “Havalar biraz iyi gidiyor. Her gün kombiyi açmıyorum. Kasım ayında aralıklarla kullandığımız gaz için 938 lira fatura geldi. Evimiz kira baca gideri olsa soba kurardım” diye konuştu. Balaban ise, “Geçen sene bu aylarda bana gelen elektrik faturası 600 liraydı bu sene 1475 lira. Dükkânda kullandığım sadece lambalar” ifadesini kullandı.

Emrah Can

Yalova’da yaşayan emekli Can bu yıl gelen faturaların yüksek olduğunu belirtti. Geçen seneye göre bu yıl kışın daha zor geçeceğini beklediklerini dile getiren Can, şunları söyledi:

“Bu sene tam 4 gün çalıştırdığım kombiye gelen doğalgaz faturası 400 lira. Nasıl, koca kışı geçireceğiz kara kara düşünüyorum. Aylık, 5 bin 500 kusur lira maaş alıyorum. Elektrik, doğalgaz su ve telefona ödediğim tutar 2 bin lira. Bunun yemeği, mutfağı ve diğer giderleri var. Her ay diğer aya borçlu devrediyoruz. Evim kira olsa kesinlikle bu şartlarda geçinmem mümkün değil. Yaşlıyım, yoksa evde soba kurardım. Kaloriferleri yakıyorum ama yüksek faturalar nedeniyle bana deseniz ki ısınıyor musunuz yeterince hayır ısınmıyorum. Her odada petek açmıyorum. Bu sene havalar iyi gitti şimdilik bazı günler açıyor bazı kapatıyoruz buna rağmen faturalar yüksek geliyor.”

Soba kurmayı düşünenler var

Asgari ücretle ev geçindiren Kır, ay sonunu zor getirdiklerini aktardı. Yiyecek ve içecek dışında faturaların bellerini büktüğünün altını çizen Kır, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Havlar biraz iyi gidiyor onun için her gün kombiyi açmıyorum. Kasım ayında aralıklarla kullandığımız gaz için 938 lira fatura geldi. Evimiz kira baca gideri olsa soba kurardım. 3 çocuğum var onlara bakıyorum. Bu sene gelen elektrik ve doğalgaz faturaları epey bizi zorladı. Her gün kombiyi çalıştırmıyoruz. Daha çok ocak üzerinde yemekler pişiriyorum. Fırın kullanmıyorum buna rağmen elektrik faturalarımız yüksek geliyor. Tasarruf etmeye çalışıyoruz ancak elektrik ve doğalgaz için ne kadar tasarruf yapabiliriz ki. Evde bulunduğumuzda kombiyi açıyor çıktığımızda kapatıyoruz. Kendimizce önlemler alıyoruz. Çünkü evim kira, kıt kanaat geçinmeye çalışıyoruz. Bazen çok istediğimiz temel ihtiyaçlarımızı ötelemek durumunda kalıyoruz. Faturalara ciddi bir gider oluyor.”

Yıl faturaların arttığını ancak gelirlerinde bir yükselmenin olmadığını anımsatan esnaf Balaban da faturaların yüksek tutarda geldiğinden şikâyetçi. Bebek giyimi üzerine ufak bir işyeri olan Balaban, dükkânında sadece lamba yaktığını anımsatıp konuşmasına şöyle devam etti:

“Geçen sene bu aylarda bana gelen elektrik faturası 600 liraydı. Bu sene 1475 lira dükkânda kullandığım sadece lambalar. Dükkân kira, diğer masraflar oluyor ancak aylık farklı farklı yüksek miktarda gelen faturalar bizleri zora sokuyor. Evde ve işyerinde elektriğe ödediğim ücret toplamı, 2 bin lirayı aşıyor. İşyerinde lamba yakıyorum, telefonlarımı şarj ediyorum, bir de ışıklı tabelamız var. Buna rağmen gelen fatura yüksek. Gelirimiz aynı, giderlerde ciddi manada artış söz konusu. Özellikle faturalar bizi önemli ölçüde olumsuz etkiliyor.”