Yaşanan can kaybı ve hasar bakımından Türkiye’de meydana gelen en büyük depremlerden biri olan ve 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bir yıl geçti. 7.7 ve 7.6 şiddetiyle gerçekleşen depremler Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Gaziantep, Diyarbakır, Şanlıurfa, Malatya, Osmaniye, Adana, Kilis ve Elazığ olmak üzere toplamda 11 ilde etkili oldu.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın 2 Şubat 2024’te Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nda (AFAD) düzenlenen “Kahramanmaraş Merkezli Depremleri Değerlendirme Toplantısı”nda yaptığı son açıklamaya göre bu depremlerde 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı.
Depremlerin etkilediği 120 bin kilometrelik alanda yaşanan manevi ve maddi hasar ile kayıplar barınma, sağlık, gıdaya erişim, eğitim, istihdam sorunlarına neden oldu. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan “2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu”na göre yarım milyondan fazla bina hasar gördü, sadece resmi makamlara bildirerek göç eden kişi sayısı 2 milyona yaklaştı.
Depremin en çok hasar verdiği illerden biri olan Hatay’da net olmayan rakamlara göre 20 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen hasar tespit çalışmasının Mart 2023’te paylaşılan verilerine göre ise şehirde toplamda 430.429 konut hasar aldı.
Depremden önce sahip olduğu kültürel miras ve zenginliklerle tanınan Hatay’da bugün çok sayıda mahalle, yerleşim yeri ve yapı yıkılmış halde bulunuyor. Evleri depremden etkilenen çok sayıda insan çadır ve konteyner kentlerde yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Evleri az hasarlı kişiler ise devam eden artçı sarsıntılar yüzünden bulundukları yerlerde güvende hissetmediklerini söylüyor. Depremden etkilenen tüm illerdeki gibi Hatay da en temel ihtiyaçlarının acilen giderilmesini bekliyor. Depremin ardından geçen bir yılda Hataylılar, bir yandan hayatlarına devam etmeye, bir yandan da kaybettiklerinin yasını tutmaya çalışıyor.
Dilara Açıkgöz
1-Depremin ardından bir yıl geçmesine rağmen Antakya merkezde enkaz kaldırma çalışmaları sürüyor. Antakya, Hatay, 4 Şubat 2024
2-Evleri az hasarlı olduğu için kendilerine konteyner verilmediğini söyleyen depremzeler, çadır kentlerde yaşamlarını sürdürmeye çalışıyor. Kırıkhan, Hatay, 3 Şubat 2024
3-Depremin birinci yıl dönümünde depremde hayatını kaybedenler için Narlıca’da oluşturulan mezarlıkta bir araya gelen Deprem Mağdurları ve Kayıp Yakınlarıyla Dayanışma Derneği (DEMAK DER) üyeleri, depremde kaybolan yakınlarının bulunmasını talep ediyor. Antakya, Hatay, 6 Şubat 2024
4-Gönül Mutfağı gönüllüleri, Şef Ebru Baybara Demir’in öncülüğünde ve Kadir Sancar’ın koordinasyonunda İskenderun’daki İbrahim Çeçen Konteyner Kenti’nde depremin birinci yıldönümü için taziye yemeği hazırlıyor. Gönül Mutfağı, depremin hemen ardından, depremden etkilenenlere sıcak yemek sağlamak amacıyla gönüllü bir girişim olarak kurulmuştu. İskenderun, Hatay, 5 Şubat 2024
5-Antakya Uzun Çarşı’da kadayıf imalatı yapan Sait Ertuğrul (57), depremde orta derece hasar aldığı için yeniden inşa ettiği dükkânında tel kadayıf üretiyor. Antakya, Hatay, 2 Şubat, 2024
6-Bir kişi Hatay’da meydana gelen yıkımdan etkilenen Antakya merkezdeki Yeni Cami yıkıntıları arasında dolaşıyor. Resmi verilere göre Hatay’da toplamda 1108 kültürel varlık depremden etkilendi. Antakya, Hatay, 2 Şubat 2024
7-Asi Nehri kenarında bulunan ve depremde ağır hasar aldığı için yıkılan Antakya’daki Palladium Alışveriş Merkezi’nin enkazını kaldırma çalışmaları devam ediyor. Antakya, Hatay, 3 Şubat 2024.
8- Gönül Mutfağı gönüllüleri, İskenderun’daki İbrahim Çeçen Konteyner Kenti’nde ziyan olmaması için üreticilerin bahçelerinden toplanan ve depremin birinci yıldönümü taziye yemeğiyle birlikte dağıtılacak olan mandalinaları poşetliyor. İskenderun, Hatay, 5 Şubat 2024
9-Çok sayıda kişinin ölümüne ve evsiz kalmasına yol açan 6 Şubat 2023’teki depremlerin yarattığı yıkımın ardından, çadır ve konteyner kentlerde yaşayanlar için Kırıkhan’da yapımına başlanan deprem konutlarının inşaatı devam ediyor. Kırıkhan, Hatay, 3 Şubat, 2024
10-Depremin birinci yılı nedeniyle Antakya’da düzenlenecek anma töreni için şehre gelen Hataylılar, kaybettikleri yakınlarını anmak için enkazların arasında depremin gerçekleştiği saati (04.17) bekliyor. Antakya, Türkiye, 5 Şubat, 2024.
