"Gazetecilikte Güncel Gelişmeler: 'NewsLab' Platformu" söyleşisi gerçekleşti

2021-03-16 04:24

NAZ AKMAN/ANKARA – Gazeteciler Cemiyeti tarafından Avrupa Birliği (AB) desteğiyle yürütülen Demokrasi için Medya / Medya için Demokrasi (M4D) Projesi kapsamında gerçekleştirilen söyleşilerin bu haftaki konuğu Akademisyen Dr. Sarphan Uzunoğlu oldu. Gazeteci Yıldız Yazıcıoğlu’nun moderatörlüğünü üstlendiği “Gazetecilikte Güncel Gelişmeler: ‘NewsLab’ Platformu” başlıklı online söyleşide, gazeteciliğin güncel gelişmeleri ve NewsLab Platformu konuşuldu.

M4D Kıdemli Politika Uzmanı Kenan Şener

Söyleşinin açılış konuşmasını yapan M4D Kıdemli Politika Uzmanı Kenan Şener, “Türkiye’de nitelikli gazeteciliğin yükselmesi için çaba sarf eden ve ortaya nitelikli işler çıkaran bir platform olan NewsLabTurkey’in çalışmaları konusunda bilgiler edineceğiz. Dr. Sarphan Uzunoğlu, The Guardian Foundation ve İsveç Başkonsolosluğu tarafından desteklenen NewsLabTurkey medya alanında yürüttüğü operasyonları, gazetecilik alanındaki güncel gelişmeleri değerlendirecek” dedi.

Gazeteci Yıldız Yazıcıoğlu

Söyleşinin moderatörlüğünü üstlenen gazeteci Yıldız Yazıcıoğlu, “NewsLab web sitesi gazeteci olarak yakından takip ettiğim bir site. Yurt dışındaki gazetecilik alanındaki gelişmeleri anlık olarak bizlere Türkçe olarak aktarıyorlar. Gazeteciler Cemiyeti AB desteğiyle yürüttüğü M4D Projesi ile medya alanındaki yeni projeleri ve mecraları destekliyor. Bu projeyle Türkiye’deki gazeteciliğin farklı bir noktaya taşınması hedefleniyor. Bu çabada beraber yol arkadaşlığı yaptığımız NewsLabTurkey’in kurucu ismi Dr. Sarphan Uzunoğlu ile platformun kuruluşunu, operasyonlarını, meslekteki güncel gelişmeleri ve geleceğin gazetecilik modelini değerlendireceğiz. Lübnan Amerikan Üniversitesi Multimedya Gazetecilik Bölümü’nde öğretim üyesi doktor, Norveç Arktik Üniversitesi Medya ve Dökümantasyon Bölümü’nde doçent doktor ve Kadir Has Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü’nde öğretim görevlisi doktor olarak çalışan NewsLabTurkey Research Hub Direktörü Dr. Uzunoğlu, Kadir Has Üniversitesi’nde ve Bilgi Üniversitesi’nde dersler veriyor. Uzunoğlu, sürdürülebilir finans modelleri, medya yönetimi stratejileri ve siyasal iletişim alanlarında çalışmalarını sürdürüyor” bilgisini verdi.

Uzunoğlu, “NewsLab, geriden gelme haline karşı bir reaksiyon olarak oluşturuldu”
Konuşmasına NewsLabTurkey’in kuruluş hikayesiyle başlayan Uzunoğlu, “Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) bünyesinde kurulan TGS Akademi ve Journo’nun kurucularından biriydim ancak 2017 yılında Türkiye’den ayrılarak, Norveç’te bir üniversitede göreve başladım. The Guardian’ın Türkiye’deki eğitim projesine ilişkin teklifi üzerine ülkeye geri döndüm. Bizler, Türkiye’de, dünyadaki özellikle teknik gelişmeler ve trendler bağlamında gecikme olduğu görüşündeyiz. Habercilerin podcasta geçişi veya YouTube kanallarında yayıncılık yapmaya başlaması gibi pek çok medya hamlesinin çok geç gerçekleştiğini düşünüyoruz. NewsLabTurkey’in temel hedefi Türkiye ve dünya arasındaki bu senkronizasyon eksikliğini ortadan kaldırıp, gazetecilerin daha hızlı bir şekilde gelişmelere adapte olmasını sağlamak. Kısacası NewsLab, geriden gelme haline karşı bir reaksiyon olarak oluşturuldu” dedi.

“NewsLabTurkey’in amacı, gazetecilik endüstrisinde profesyonelliği arttırma”
NewsLabTurkey’in, Türkiye gazetecilik endüstrisindeki kurumsal ve bireysel aktörlere ve geleceğin gazetecilerine, gazetecilik pratikleri konusunda eğitim vermeyi ve onları alandaki gelişmelerden haberdar etmeyi amaçladığını ifade eden Uzunoğlu, bu doğrultuda yürütülen dijital operasyon ve eğitim setlerine ilişkin bilgiler verdi. Uzunoğlu platformun hedefleri ve çalışmaları konusunda, “Burada çok ayaklı bir operasyon yürütüyoruz ancak en eski ayaklarımızdan biri dijital operasyonumuz. Dijital operasyonumuz günümüzdeki gazetecilik endüstrisine dair tartışmalara, gelişmekte olan gazetecilik teknolojilerine ve endüstrideki ortaya çıkmakta olan finans modellerine eğiliyor. Haftada iki veya üç dijital içerik yayınlamak suretiyle alet çantası dediğimiz gazetecilerin kullandığı araçlar üzerine bazı rehber niteliğinde içerikler hazırlıyoruz. Yayın kuruluşumuzun ana gündemi de bu içeriklerin nasıl olması gerektiği ve bunların gazetecilere nasıl yarar sağlayacağı şeklinde belirleniyor. Öte yandan NewsLab’ın esas marka işi olarak değerlendirdiğim Ahmet Alphan Sabancı’nın hazırladığı haftanın gazetecilik ve yeni medya gündemini derlediği ‘Ne Okuyoruz’ bültenleri. Her hafta dünyadaki bütün gazetecilik endüstrisindeki tüm gelişmeleri Ahmet tek başına bizler için takip ederek, paylaşıyor. Araştırma laboratuvarımızı ben yönetiyorum, meta veri oluşturuyoruz. Geçtiğimiz günlerde Türkiye’de gazetecilerin istihdam süreçlerinde işverenler hangi nitelikleri arıyor şeklinde bir rapor yayınladık. Türkiye’deki doğrulama ve teyit ajanslarının çalışma mekanizmaları ve metodolojileri üzerine bir çalışma yapıyoruz. Öte yandan bir kuluçka programımız var. M4D’nin basın kuruluşlarına verdiği maddi ve manevi destekle kıyaslanamaz ama kendi çabamızda 10 bin lira kadar bir ücretle, sekiz hafta sonuna yayılan bir eğitim süreci yani Kuluçka dediğimiz programı düzenliyoruz. Eğitim, araştırma ve dijital içerik üretimi yapıyoruz. Salgın öncesine kadar her yıl belirli sayıda gazeteciyi The Guardian’a oradaki meslektaşlarıyla görüşmesini ve fikir alışverişinde bulunmalarına imkan tanıyorduk. Amacımız, gazetecilik endüstrisinde profesyonelliği arttırma, eğitim setleriyle kurumların dijital okur yazarlık problemlerine çare arama, gazetecilik endüstrisine teknolojik yeniliklere duyarlı ve hızlı adapte olma yeteneğine sahip yeni profesyonelleri kazandırmak” bilgisini verdi.

“NLTR Kuluçka Programı esasen bir tecrübe aktarım programıdır”
NewsLabTurkey’in, Haziran ayında başlayacak olan Kuluçka Programı’na ilişkin bilgi veren Uzunoğlu, program kapsamındaki dersleri anlattı. 29 Mart Pazartesi günü sona erecek NLTR Kuluçka Programı’na, habercilik üzerine deneyimi olan, serbest çalışan, haber projesi fikri olan hemen hemen herkesin başvurabileceğini ifade eden Uzunoğlu, programın detaylarına ilişkin “The Guardian ve İsveç Enstitüsü’nün de temel prensibi, bir şekilde Türkiye’deki medya ortamında yenilikçi aktörlerin oluşumuna destek sağlamak. NLTR Kuluçka Programı, serbest çalışan ya da kariyerinin başındaki gazetecilerin yeteneklerini ve becerilerini artırarak haber endüstrisinin gelecekteki liderleri olmalarını amaçlıyor. NLTR Kuluçka Programı için uluslararası standartta medya becerilerinden yarar sağlayacak ve kendi haber projesini hayata geçirmek için yardıma ihtiyaç duyan istekli ve kararlı katılımcılar arıyoruz. NLTR Kuluçka Programı’nın hedefi, katılımcılarına multimedya platformlar için sürdürülebilir, etik, profesyonel ve kamu yararına habercilik yapma becerisi ve kaynaklarını sağlamak. Bu kapsamda Kuluçka Programı’nın zorunlu ve seçmeli dersleri dört ana başlıkta toplanıyor; içerik üretimi, iş ve gelir modelleri, hukuk ve etik, alan haberciliği. Bunun yanı sıra Kuluçka Programının her bir katılımcısı sunmuş olduğu proje fikri hakkında uzman olan kişilerle çalışarak projesinin gerekliliklerini yerine getirebilmesi için destek alabilecek. Programa kabul edilen projelere, başarıya ulaşmalarını desteklemek ve üretim süreçlerinde harcanan temel masraflar konusunda yardımcı olmak için ödenekler verilecek. Ödenekler 8.000-10.000 TL aralığında olacak fakat her bir proje için ihtiyaçlara göre belirlenecek. NLTR Kuluçka Programı esasen bir tecrübe aktarım programıdır” dedi.