“Türkiye’nin sanat çatısı” olmayı hedefleyen, sinema tutkunu cesur yürekler

20.04.2022

Üniversitenin farklı bölümlerinden 23 öğrencinin bir araya gelip oluşturduğu Uludağ Sinema Topluluğu, 22 yıldır gönüllü olarak Bursa’da hayatında hiç sinemaya gitmemiş üniversite öğrencilerine, ücretsiz sinema gösterimleri, yönetmen söyleşileri ve film etkinlikleri düzenliyor. Birçok oyuncu ve yönetmenin yetiştiği Bursa’nın, sanat kenti olmaktan uzaklaştığına dikkat çeken topluluk başkanı Balcı, sinemanın geri planda bırakılmaması için mücadele verdiklerini, ücretsiz film gösterimi için desteğe ihtiyaç duyduklarını, tüm Türkiye’ye seslenen bir sinema platformuna dönüşmeyi hedeflediklerini anlattı.

DİLEK ATLI / BURSA

Sinema tutkusunun peşinde kolları sıvayan Uludağ Üniversitesi öğrencileri, üyesi oldukları Uludağ Sinema Topluluğu’nu Covid-19 salgını, ekonomik kriz ve ücretsiz sanata erişim zorluklarına rağmen yaşatmayı sürdürüyor. 2000 yılında faaliyetlerine başlayan Uludağ Sinema Topluluğu, 22’nci yılında üyesi olan 23 öğrenci, bu kez tarihinde ilk defa sinema salonu işletip ücretsiz film gösterimleriyle üniversiteli öğrencileri beyaz perdeyle buluşturdu. Topluluk çatısı altında buluşan öğrenciler, özverili çalışmaları ile Bursa’nın Nilüfer İlçesi’nde üniversite kampüsüne yakınlığı nedeniyle öğrenci sayısının yoğun olduğu Görükle Mahallesi’nde Çağdaş Eğitim Kooperatifi (ÇEK) işbirliği ile sinema salonu işletiyor. Uludağ Sinema Topluluğu, daha önce hayatında sinema perdesiyle buluşmayan öğrencileri yedinci sanat ile buluşturuyor.

 “Bursa, artık sanat kenti olmaktan uzaklaştı”

Uludağ Sinema Topluluğu Başkanı Galip Han Balcı 24 Saat’e konuştu. Birçok oyuncu ve yönetmenin yetiştiği Bursa’nın, sanat kenti olmaktan uzaklaştığına işaret eden topluluk başkanı Balcı, çalışmaları hakkında bilgi verip plan ve hedeflerini açıkladı. Sinema tarihine damga vuran filmlerin yönetmenlerini Bursa’ya davet ettiklerini, sinemanın geri planda bırakılmaması için mücadele verdiklerini vurgulayan Balcı, ücretsiz film gösterimi için telif ödemesi yapamadıklarından desteğe ihtiyaç duyduklarını, okul topluluğu olmaktan çıkıp tüm Türkiye’ye seslenen bir sinema platformuna dönüşmeyi hedeflediklerini belirtip “Sinemanın Bursa’daki sesi olacağız” dedi.                          

Uludağ Sinema Topluluğu’nun, her dönem yaklaşık 20 kişilik bir ekiple çalışmalarını yürüttüğünü anlatan Uludağ Sinema Topluluğu Başkanı Balcı, topluluğun 22 yıldır süren bayrak değişimiyle bugünlere geldiğini, mülakatla üye seçtiklerini ve mezun vermedikçe de yeni üye almadıklarını aktardı. Topluluk Başkanı Balcı, “Topluluk çatısı altında yalnızca sinema konuşuyoruz. Bu standarttın dışına çıkmamaya çalışıyoruz. Yönetmen sineması üzerinden tartışmalar, hafta içi bir film üzerinden okumalar gibi faaliyetler yürütüyoruz. Türk sineması, Hollywood sineması, bağımsız filmler, dünyadaki diğer ülke sinemaları üzerinden analizler yapmayı, on-line platformlardaki yeni yapımlardan daha fazla tercih ediyoruz” sözleriyle çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Balcı, film okumalarının yanı sıra eğitim-öğretim yılı içinde birkaç kez Uludağ Üniversitesi Mete Cengiz Kültür Merkezi’nde “Kısa Film Geceleri” düzenlediklerini anımsattı. Sinema tarihine damgasını vurmuş eski ve yeni filmlerin yönetmenlerini Bursa’ya davet ettiklerini, Mete Cengiz Kültür Merkezi’nde söyleşiler düzenleyerek Uludağ Üniversitesi öğrencileriyle buluşturduklarını, en son Ercan Kesal’ı konuk ettiklerini bildiren Balcı, Bursa’nın sanattan uzaklaştığına dikkat çekerek şu değerlendirmede bulundu:

“Bursa, artık sanat kenti olmaktan uzaklaştı. Artık sinema yönetmenleri, Bursa’ya gelmeyi tercih etmiyor. Ücretsiz film gösterimleri için maliyetsiz ya da maliyeti düşük filmleri, Bursa’ya getirmekte zorluk çekiyoruz. Bursa’dan pek çok oyuncu ve yönetmen yetişti. Bursa Devlet Tiyatrosu, pek çok değerli oyuncuyu Türkiye’ye kazandırdı. Son yıllarda Bursa’nın gittikçe muhafazakârlaşması ve kentin cazibesini kaybetmesi nedenleriyle bu sektörden ilgi bulmuyor olabilir. Uludağ Sinema Topluluğu’nun 2010 yıllı öncesine kadar sinemasever öğrencilerle buluşturduğu pek çok yönetmen ve oyuncu vardı. Örneğin, Ahmet Mümtaz Taylan, Zeki Demirkubuz, Cengiz Bozkurt, Meltem Cumbul, Cahit Berkay, Settar Tanrıöğen, Hülya Koçyiğit… Ancak bugün bu isimlerle ya da diğer değerli yönetmen ve oyuncularla iletişim kurabilsek bile Bursa’ya gelmek istemiyorlar. Sinemalar tamamen AVM’lere taşındı. ‘Film Ekimi’ gibi organizasyonlar artık yapılmıyor. Çalı Köy Filmleri Festivalleri devam ediyor ancak sönük geçiyor. Kent dışından gelen festivaller artık yok. Belediyelerin düzenlediği organizasyonlar dışında ses getiren sinema etkinlikleri, festivalleri günümüzde ne yazık ki yok. Tüm bunlar, Bursa’nın sinema sanatından gitgide uzaklaşmasına, kent içinde sinemayı yaşatamamasına neden oluyor.”

ÇekSanat desteğiyle sinema işletmesi

Topluluk olarak hafta sonları düzenli olarak ücretsiz sinema gösterimleri yaptıklarını söyleyen Balcı, Çağdaş Eğitim Kooperatifi (ÇEK) işbirliği ve desteğiyle Uludağ Üniversitesi öğrencilerinin öncelikli yerleşim yeri olan Nilüfer İlçesi’ne bağlı Görükle’de bulunan ÇekSanat Görükle Kültür Merkezi’nde sinema salonu işlettiklerini açıkladı. Balcı, ÇEK ile birlikte işlettikleri sinema salonunda, öğrencilere sinema alışkanlığını kazandırmak ve sürdürebilir kılmak için büyük özveride bulunarak ücretsiz film gösterimleri düzenlediklerini belirtip sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Uludağ Sinema Topluluğu olarak sinemanın geri planda bırakılmaması için mücadele veriyoruz. Salgın öncesi ücretsiz gösterim fikrimiz vardı. Nilüfer Belediyesi ve Bağımsız Sinema platformuyla görüştüğümüzde, üniversite kampüsüne ya da Görükle Mahallesi’ne böyle bir hizmet getiremeyeceklerini söylediler. Biz de kendi çabamızla ‘Neler yapabiliriz?’ sorusunun peşime düştük. ÇEK ile bu doğrultuda bir görüşme gerçekleştirdik. Topluluğumuzun danışman hocası Araştırma Görevlisi Burak Faik Emirgil  (U.Ü. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü) de bize yardımcı oldu. 55-60 bin öğrencinin yaşadığı Görükle’de nüfusun yaklaşık yüzde 80’ni, Uludağ Üniversitesi öğrencisi oluşturuyor. Amacımız, üniversiteli arkadaşlarımıza kült sinema örneklerinin en iyilerini ücretsiz olarak sunabilmekti. Bunu Görükle için gerekli görüyorduk. Çünkü burada hayatında hiç sinemaya gitmemiş öğrenci arkadaşlarımızla karşılaşıyorduk. Onları sinema ile tanıştırmak istiyorduk. Dolayısıyla bir sinema salonu açıp kalıcı ve sürdürülebilir bir kazanım sağlamayı hedefledik. ÇEK’in Görükle’de bir sinema salonu vardı ama işletecek kimse yoktu. Biz, aday olduk ve güçlerimizi bir araya getirdik. Böylece, 2021’in Kasım ayından beri ÇekSanat Görükle Kültür Merkezi’ndeki sinema salonunda ücretsiz film gösterimlerini üniversiteli arkadaşlarımıza sunuyoruz.”

Ücretsiz gösterim için desteğe ihtiyaç duyuyorlar

Sinema salonunu hizmete açtıktan sonra ücretsiz gösterime çıkarılacak film arayışına girdiklerini ve bu sürecin de zorlu geçtiğini kaydeden Balcı, şunları söyledi:

“Fransız Film Enstitüsü ile anlaştık. Üyemiz olan Fransızca Öğretmenliği öğrencisi Selin arkadaşımız bu süreci yürüttü. Kültür Bakanlığı, kültür dernekleri, sinema dernekleri ya da diğer üniversitelerden göremediğimiz desteği, Fransız Film Enstitüsü verdi. Pelin Esmer, Reha Erdem, Zeki Demirkubuz’un filmlerini alabildik ücretsiz göstermek üzere. Ancak başka film seçeneği kalmadı. Bu konuda umursamazlıklarla karşılaştık. Ücretsiz gösterim yapıyoruz ve telif ödeme imkânımız yok. Bu nedenle desteğe ihtiyaç duyuyoruz. Bağımsız Sinema platformu, Nilüfer Belediyesi bize yardımcı olmadı. Kendi çatıları altında hâlihazırda film gösterimleri yaptıklarını belirttiler. Türkiye’deki yapım şirketlerine, yapımcı ve yönetmenlere de ulaşmayı denedik. Tek tek dağıtımcılara yazdık, sonuç alamayınca defalarca film yönetmenlerine yazdık, ancak hiçbir geri dönüş alamadık. Üniversitelilere sinema sanatını aşılamak gibi bir kaygıyla çabalıyor olsak da kimse ücretsiz gösterime sıcak bakmıyor. Bu da bizim elimizi kolumuzu bağlıyor. En son 2022 yılı içinde Susuz Yaz’ı aldık ve gösterime koyduk. Bunun için Zeynep Özlem Havuzlu bize yardımcı oldu. Bu filmin mirasçısı olarak özveri ve sevinçle bize filmin ücretsiz kullanımını verdi. Biz de öğrencilerle Susuz Yaz filmini buluşturduk.”

Hedef, Türkiye’ye seslenen bir sinema platformuna dönüşmek”

Ücretsiz film gösterimleri için desteğe ihtiyaç duyan topluluk, sinema meslek odalarına çağrıda bulunup sinema sektörü paydaşlarını üniversite gençliğine ulaşmak için duyarlı ve özverili hareket etmeye davet etti. Hedeflerinin okul topluluğunun dışına çıkıp tüm Türkiye’ye seslenen bir sinema platformuna dönüşmek olduğunu vurgulayan Uludağ Sinema Topluluğu öğrencileri, bunun için ilk adımlarını erişime yeni açtıkları ve aktif olarak kullandıkları internet siteleri (https://uludagsinema.com/) üzerinden gerçekleştireceklerini belirtiyorlar.

Boğaziçi Üniversitesi Sinema Topluluğu’nun Altyazı adlı sinema dergisiyle Türkiye’deki sinemaseverlere ulaştığı örneğini veren Balcı, gerçekleştirmek istedikleri planları açıklayarak söyleşiyi bitirdi:

“Biz de, Boğaziçili arkadaşlarımız gibi, sinema sanatında Bursa’dan, tüm Türkiye’ye ulaşan bir topluluğa dönüşmeyi hedefliyoruz. Topluluğumuzu, Türkiye’nin sanat çatısı” yapmak istiyoruz. Bu doğrultuda adımlar atmak üzere projeler geliştiriyoruz. Önümüzdeki aylarda gerekli girişimleri yaparak bir sinema platformu oluşturacağız. İnternet sitemizde yazılarımızı yayımlamaya başladık. Henüz yeni bir girişim, ancak geliştireceğiz ve sinemanın Bursa’daki sesi olacağız. Bunun yanında okulumuzda bir bahar şenliği olmadığı için Uludağ Üniversitesi kampüsünün merkezinde ‘Açıkhava Film Gösterimleri’ yapmak istiyoruz. Bunun için perde, ses sistemi ve projeksiyon araştırması yapıyoruz. Bu film gösterimi öncesi ya da sonrası dans gösterimleri de olabilir belki. Tüm bu girişimler için fon yaratmamız gerekiyor. Bu bakımdan desteğe ihtiyaç duyuyoruz. Gönüllülük ilkesi doğrultusunda elimizden gelen özveriyi göstermeye devam edeceğiz.”

Topluluklarını, “Türkiye’nin sanat çatısı” yapmak için faaliyetlerini sürdüren, her biri sanat tutkunu olan 23 Uludağ Üniversitesi öğrencisinin isimleri şöyle:

Yiğit Pınar (Makine Mühendisliği), Şüheda Rabia Yaprak (İlahiyat), Ayşe Selin Altunbaş (Fransızca Öğretmenliği), Nurçin Yılmaz (Veteriner Hekimliği), Ezgi Demirsoy (Tıp), Abdulkadir Arslan (Endüstri Mühendisliği), Adile Ceren Evren (Uluslararası İlişkiler), Ayşe İrem Marangoz (Sınıf Öğretmenliği), Ayşe Nur Ertürk (Psikoloji), Batuhan Erdoğan (Gıda Mühendisliği), Bedirhan Şahin (İngilizce Öğretmenliği), Berat İnci (İngilizce Öğretmenliği), Berkan Oytun (Makine Mühendisliği), Berke Gölgeli (Uluslararası İlişkiler), Derya Beşkaya (Türk Dili ve Edebiyatı), Dilbirin Acer (Sosyoloji), Emir Yusuf Akkuş (İngilizce Öğretmenliği), Galip Han Balcı (Tarih), Harun Kubat (Psikoloji), Onur Behlül Kumral (Elektrik-Elektronik Mühendisliği), Yağmur Usta (Uluslararası İlişkiler), Zelal Gündüz (Sosyoloji) ve Furkan Balkaya (Maliye).

24 Saat gazetesinin PDF dosyasını indirmek için tıklayınız